شناخت مراحل رشد چغندر قند یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار بر مدیریت کودی و برنامه کودی چغندر است. مدیریت کودی، علم، عمل و هنر درک منابع کودی، محل جایگذاری، مقدار و زمان مصرف کود است. به‌منظور اجرای بهتر برنامه کودی و در مسیر دستیابی به تناژ و عیار مطلوب چغندرقند، شناخت مراحل رشد ضروری است.
آنچه در این مقاله می‌خوانید!
در این مقاله مراحل رشد چغندر قند نمایش داده شده و نکات کوتاه در خصوص نیاز گیاه به عناصر و کودهای مختلف به تفکیک مرحله رشد مورد بررسی قرار گرفته است.
چغندر قند
چغندر قند گیاهی دو ساله است که در سال اول، رشد رویشی و رسیدگی غده و در سال دوم تولید بذر دارد. این گیاه برای تولید غده در پایان سال اول رشد پس از یک دوره رشد 5 تا 6 ماهه برداشت می‌شود. مراحل رشد چغندر قند از زمان کاشت تا برداشت را در ادامه ببینید.
مرحله اول: جوانه زنی و استقرار
مرحله دوم: رشد رویشی و افزایش سطح برگ
از زمان استقرار تا شروع رشد غده، هدف اصلی رشد رویشی و افزایش سطح برگ است. بیشترین مقدار مصرف کودهای نیتروژنی مانند اوره در برنامه کودی در طول دوره رشد چغندر قند، در این مرحله جایگذاری می‌شود.
مرحله سوم: تشکیل غده
از آغاز مرحله تشکیل غده، به‌تدریج مصرف منابع نیتروژنی کاهش و مصرف کودهای حاوی عنصر پتاسیم با هدف افزایش انتقال مواد قندی (فتوسنتزی) از برگ‌ها به غده افزایش می‌یابد.
مرحله چهارم: رشد غده
از مرحله 50 درصد رشد غده تا رسیدگی برسد، به دلیل حفظ و افزایش عیار چغندرقند مصرف کودهای نیتروژنی در کمترین مقدار است؛ زیرا، نیتروژن اضافی در پایان یا نزدیک به انتهای فصل رشد، با کاهش غلظت ساکارز، کیفیت چغندرقند را کاهش می‌دهد.
در مراحل انتهایی رشد غده، مصرف سیلیکات پتاسیم به صورت محلولپاشی سبب افزایش سرعت انتقال مواد فتوسنتزی به غده خواهد شد.
مرحله پنجم: رسیدگی
نکات مهم
- نیتروژن مهمترین عنصر غذایی در برنامه‌ریزی یک برنامه کودی برای تولید چغندر قند است. مدیریت صحیح نیتروژن برای تولید قند بهینه از چغندر ضروری است و وضعیت نیتروژن گیاه بر رشد اولیه و کیفیت چغندرقند در هنگام برداشت تأثیر می‌گذارد. مصرف مقادیر کم نیتروژن باعث کاهش تناژ شده و استفاده بیش از حد کودهای نیتروژنی، منجر به کاهش غلظت قند می شود.
- گیاه در تمام مراحل به همه عناصرغذایی احتیاج دارد. اما، نسبت عناصر در مراحل مختلف متفاوت خواهد بود. عوامل دیگری مانند اقلیم، شرایط آبیاری و خاک نیز بر برنامه کودی تاثیرگذار هستند و باید مورد توجه قرار گیرند.
- چغندرقند به هر دو شکل بذری و نشایی کاشته می‌شود و در این مقاله از مرحله جوانه‌زنی بذر تا رسیدگی چغندر قند نمایش داده شده است.
برای دستیابی به عملکرد مطلوب غده و عیار مناسب، شناخت مراحل رشد چغندر قند ضروری است. این شناخت، به اجرای بهتر برنامه کودی کمک می‌کند. در یک برنامه کودی زمان، مقدار و روش مصرف انواع کودهای مورد نیاز گیاه به صورت دقیق و اختصاصی براساس شرایط مزرعه جایگذاری شده‌اند.
+Caballero, B., Trugo, L., & Finglas, P. (2003). Encyclopedia of food sciences and nutrition: Volumes 1-10. Encyclopedia of food sciences and nutrition: Volumes 1-10., (Ed. 2). SUGAR | Sugarbeet. M. A., Clarke, M.F.G., Cleary.
+Hergert, G. W. (2010). Sugar beet fertilization. Sugar Tech, 12(3), 256-266.