آبیاری درختان میوه در زمان گلدهی: نکات و چالش‌ها

مرحله گلدهی درختان میوه مرحله‌ای است بسیار کلیدی در عملکرد نهایی شما و برای دستیابی به نتیجه مطلوب،  آبیاری یکی از نکاتی است که اگر رعایت نشود منجر به اُفت شدید عملکرد باغ شما می‌شود.

از جمله عملیات مهم در باغ برای رسیدن به عملکرد بالا و افزایش کیفیت محصول، آبیاری درست و بموقع و اصولی است ولی برای همه مراحل رشدی به یک میزان آبیاری انجام نمی‌شود. به عنوان مثال در گلدهی درختان میوه باید نسبت به دیگر مراحل میزان آبیاری را مدیریت کنید.

مرحله گلدهی در درختان میوه به شکوفه‌دهی نیز معروف است.

آیا آبیاری در زمان گلدهی ضرورت دارد؟

ارزش آبیاری برای گیاهان بخصوص درختان میوه غیرقابل‌انکار است و قطعا با مدیریت آبیاری در باغ می‌توانید بهترین نتیجه را بگیرید. اگر بموقع بتوانید رطوبت کافی در خاک را تامین کنید، علاوه‌بر افزایش تعداد و سایز میوه و تناژ، به افزایش طول عمر درخت و بهبود فتوسنتز و تولید درخت نیز کمک خواهید کرد.

در مورد آبیاری در زمان گلدهی یا شکوفه‌دهی درختان میوه یک سری نکات وجود دارد که به اقلیم منطقه و میزان بارندگی‌ها و شرایط خاک بستگی دارد. در زمان ظهور گل‌ها، بهتر است در باغات آبیاری سنگین انجام نشود. آبیاری سنگین در طول دوره گلدهی (بخصوص در خاک‌های رسی) می‌تواند منجر به ریزش گل و کاهش تشکیل میوه شود.

از طرفی توجه داشته باشید که عدم آبیاری به مدت طولانی یا تنش شدید خشکی نیز می‌تواند احتمال عدم تلقیح، سقط جنین و ریزش غیرطبیعی گل‌ها را افزایش داده و منجر به کاهش عملکرد شود. بنابراین دقت در حجم و دور آبیاری در طول دوره گلدهی درختان اهمیت زیادی دارد به طوری که آبیاری سنگین و تنش شدید خشکی هر دو منجر به کاهش تشکیل میوه و عملکرد خواهد شد.

مشکلات آبیاری بیش از حد در زمان گلدهی درختان

اگرچه آبیاری برای باغات میوه در همه مراحل ضروری است اما باید به حدکفایت باشد و در مرحله گلدهی و گرده‌افشانی اگر رطوبت خاک زیادتر از حد باشد منجر به بروز مشکلاتی خواهد شد.

ریزش گل‌ها یا شکوفه‌ها

ریزش گل‌ها یکی از مشکلاتی است که اگر رطوبت خاکِ باغ زیاد باشد، اتفاق می‌افتد. دلیل این ریزش به تعادل هورمونی درخت برمی‌گردد که در زمانیکه خاک تحت رطوبت زیاد باشد، به دلیل کاهش اکسیژن برای ریشه‌ها، تولید هورمون اتیلن افزایش یافته و این اتفاق منجر به ریزش برگ‌ها و گل‌های درخت خواهد شد. علاوه‌براین طی کاهش اکسیژن خاک برای ریشه‌ها، جذب عناصر غذایی نیز کم شده و همین مسئله به کاهش فتوسنتز و انتقال مواد به گل‌ها منجر شده و در نهایت ریزش شکوفه‌ها اتفاق می‌افتد.  

گسترش بیماری‌های طوقه و ریشه

افزایش بیماری‌های قارچی در ناحیه طوقه و ریشه مسئله مهم دیگری است که در شرایطی که رطوبت خاک زیادتر از حدمطلوب باشد، اتفاق می‌افتد. دلیل این مشکل این است که شرایط تهویه و تنفس برای ریشه و طوقه کم شده و در این زمان، بیماری‌های قارچی مانند پوسیدگی فایتوفتورایی که سبب پوسیدگی طوقه و ریشه می‌شوند، سریعا گسترش می‌یابند.

نکته بسیار مهم
بارندگی در زمان گرده افشانی باعث شسته شدن گرده در درختان میوه شده و تلقیح گل‌ها دچار مشکل می‌شود. با توجه به اینکه پخش شدن دانه گرده در برخی درختان میوه با زنبورعسل صورت می‌گیرد، باران می‌تواند باعث عدم فعالیت زنبورهای عسل و عدم گرده‌افشانی نیز شود. باران همچنین باعث خیس شدن سطح کلاله مادگی و کاهش درصد تلقیح هم می‌شود. بنابراین اگر در زمان گرده‌افشانی، بارندگی باشد و رطوبت هوا هم بالا رود، گرده‌‌فشانی و تلقیح گل‌ها کم شده و در نتیجه اختلال در فروت‌ست و تشکیل میوه رخ داده و در نهایت ریزش میوه تشکیل شده، اتفاق می‌افتد.

بهترین زمان آبیاری درختان میوه

بطور کلی نمی‌توان گفت که کدام مرحله به عنوان بهترین زمان برای آبیاری باغ است، اما برخی مراحل برای بهبود عملکرد کلیدی‌تر هستند. به عنوان مثال در طی مرحله نمو جوانه‌های گل و زمان رشد سریع و بزرگ شدن میوه‌ها از جمله زمان‌های کلیدی برای آبیاری باغات میوه است که عمدتا بسته به نوع میوه، در بهار و تابستان است و در جهت رسیدن به عملکرد مطلوب باید رعایت شود.  

زمان شروع آبیاری درختان میوه نیز به اصطلاح همان آبیاری استارت است که بطور معمول در مرحله تورم جوانه‌ها مدیریت می‌شود. دقت داشته باشید که در همه مراحل رشدی نباید رطوبت بیش ازحدی در ناحیه طوقه و ریشه وجود داشته باشد.

برای درختان میوه مانند پسته، سیب، گلابی، به، هلو، شلیل و … همواره باید رطوبت خاک بهینه باشد، یعنی در ناحیه گسترش ریشه های جاذب که اغلب تا عمق 30 سانتیمتری است، به اصطلاح رطوبت خاک در حالت گاورو باشد. دلیل این تاکید این است که ریشه‌ها بخش اساسی درخت هستند و برای رشد بهینه باید همواره رطوبت کافی در اختیار ریشه باشد تا جذب عناصر غذایی و انتقال به برگ‌ها بطور مطلوبی صورت گیرد.

با توجه به خلاءهای موجود در بخش کشاورزی از جمله تعیین زمان درست آبیاری‌ها در باغات یا موارد مربوط به کوددهی و … در کشاورزی کشور، تیم اگرویار با شناسایی خلاءها به بهتر شدن شرایط باغات کمک شایانی می‌کند. ارائه خدمات اگرویار در بستر اپلیکیشن برای بهبود عملکرد و تولید در کشور مثمرثمر خواهد بود.