زیره سبز جزو گیاهانی است که رشد آن در مراحل اولیه بخصوص سبز شدن و استقرار کند بوده و در رقابت با علف‌های هرز ضعیف می‌باشد. درصورتی که مدیریت صحیحی روی کنترل علف‌های هرز صورت نگیرد، کاهش معنی‌دار عملکرد را در مزارع زیره خواهید داشت.
آنچه در این مقاله می‌خوانید!
در این مقاله از پایگاه دانش اگرویار به معرفی علف‌های هرز معروف در مزارع زیره سبز و راهکارهای کنترل آنها اشاره خواهیم کرد.
معرفی چند علف‌هرز در مزارع زیره سبز
گونه‌های مختلف تاج خروس، سلمک، سِس، علف هفت‌بند و ماشک جزو علف‌های هرز پهن برگ و یک‌ساله هستند که در اکثر مزارع زیره رشد کرده و باعث کاهش عملکرد می‌شوند.
کنترل علف‌های هرز زیره سبز
نکته: قبل از پرداختن به مدیریت علف‌های هرز زیره سبز، باید توجه داشته باشید که در طول دوره رشد گیاهان دارویی باید میزان مصرف سموم شیمیایی آفت و بیماری‌کش و علف‌کش‌ها (به علت تاثیر منفی این سموم بر کیفیت گیاه دارویی) به حداقل برسد.
برای مدیریت علف‌های هرز مزارع زیره می‌توان از سه روش استفاده کرد:
- پیشگیری
- کنترل مکانیکی
- کنترل شیمیایی
پیشگیری
موثرترین و کم هزینه‌ترین روش مدیریت علف‌های هرز پیشگیری و جلوگیری از ورود علف‌های هرز به مزرعه است. برای اینکار موارد زیر قابل توصیه است:
- استفاده از بذور بوجاری شده و عاری از بذر علف‌های هرز
- به حداقل رساندن مصرف کودهای دامی
- جلوگیری از چرای گوسفندان و …
کنترل مکانیکی علف‌های هرز
کنترل مکانیکی از گزینه‌های مناسب برای از بین بردن علف‌های هرز در مزارع زیره سبز است. برای اینکار می‌توان با استفاده از دستگاه‌های مناسب اقدام به وجین علف‌های هرز کرد. در مساحت‌های کم نیز می‌توان بصورت دستی علف‌های هرز را وجین کرد. بسته به جمعیت علف‌های هرز باید تعداد دفعات وجین 2 تا 3 مرتبه تکرار شود.
توجه شود که کنترل مکانیکی با دستگاه درصورتی میسر خواهد بود که زیره سبز بصورت ردیفی کاشته شده باشد.
کنترل شیمیایی علف‌های هرز زیره
همانطورکه گفته شد، زیره سبز جزو گیاهان دارویی بوده و مصرف بیش‌ازحد سموم شیمیایی باعث کاهش کیفیت محصول تولیدی می‌شود. بنابراین مصرف این سموم در مزارع زیره به حداقل برسد.
مناسب‌ترین راه کنترل شیمیایی علف‌های هرز، استفاده از سموم علف‌کش قبل از کاشت (پیش‌کاشت) است. برای کنترل شیمیایی علف‌های هرز زیره بصورت زیر عمل کنید:
استفاده از علف‌کش‌های پیش‌کاشت
مناسب‌ترین گزینه برای استفاده از علف‌کش‌های پیش‌کاشت، استفاده از تریفلورالین با نام تجاری ترفلان است. برای این کار، 2 لیتر ترفلان را در مقدار مناسب آب حل کرده و در یک هکتار زمین روی خاک اسپری کنید و برای اختلاط بهتر سم با خاک، یک مرحله عملیات دیسک‌زنی انجام دهید.
باید توجه شود که هرچقدر زمان مصرف علف‌کش به تاریخ کاشت بذر نزدیک‌تر باشد، تاثیر منفی روی جوانه‌زنی بذور زیره سبز خواهد داشت.
براساس تحقیقات، مصرف پیش‌کاشت علف‌کش دیگری با نام پندی‌متالین (نام تجاری استامپ) نیز تا حدودی می‌تواند علف‌های هرز زیره سبز را کنترل کند. برای‌این‌کار می‌توانید مقدار 3 تا 4 لیتر در هکتار از علف‌کش را بصورت مخلوط با خاک 20 روز قبل کاشت مصرف کنید. اثرگذاری ترفلان بیشتر از پندی‌متالین است.
توجه: اگر در زمان کاربرد این علف‌کش‌ها، خاک رطوبت کافی داشته باشد، کارایی و اثرگذاری علف‌کش بالای 80 درصد خواهد بود اما اگر خاک رطوبت کافی نداشته باشد، اثرگذاری آنها کمتر از 20 درصد خواهد بود. بنابراین اگر در زمان مصرف این علف‌کش‌ها، خاک خشک بود، یک مرتبه آبیاری برای حفظ رطوبت خاک تاثیر زیادی بر افزایش اثرگذاری علف‌کش خواهد داشت.
استفاده از علف‌کش‌های پس‌رویشی
همانطورکه در بالا اشاره شد. استفاده از علف‌کش‌های پیش‌کاشت (ترفلان) بصورت مخلوط با خاک، اثرگذاری بیشتری در کنترل علف‌های هرز زیره دارند. ازطرفی مصرف سموم علف‌کش درطول دوره رشد تاثیر منفی روی کیفیت زیره سبز خواهد داشت.
اگر به هردلیلی نتوانستید علف‌کش را بصورت پیش‌کاشت مصرف کنید، می‌توانید در مرحله استقرار اولیه گیاهچه زیره و بعد از سبز شدن علف‌های هرز نیز از علف‌کش‌های پس‌رویشی مثل لینورون استفاده کنید. این علف‌کش انتخابی و بصورت سیستمیک عمل می‌کند. مقدار مصرف این علف‌کش بسته به نوع و برند محصول متفاوت بوده و می‌توانید 1 تا 1/5 لیتر از این محصول را در یک هکتار مزرعه زیره مصرف کنید. بعد از مصرف این علف‌کش حتما برای آبیاری مزرعه اقدام کنید.
توجه: تمامی سموم، دزهای مصرفی و توصیه‌های ذکر شده در این مقاله بصورت پیشنهادی بوده و مجموعه اگرویار هیچگونه مسئولیتی در قبال مشکلات احتمالی ندارد. تمام اقدامات ذکر شده باید با مشورت یک گیاهپزشک متخصص و حاذق انجام شود.