آبیاری اول زعفران یا آب استارت زعفران!

آب استارت زعفران یا آبیاری اول زعفران نقش مهمی در رشد گل زعفران و بهبود عملکرد مزرعه شما دارد، ولی متاسفانه طی سالیان گذشته بسیاری افراد به دلایل متعددی نتوانسته‌اند زمان درستی را برای این آبیاری تعیین کنند و با کاهش عملکرد زعفران روبرو بوده‌اند.

شاید به نظر برخی افراد، آبیاری اول زعفران کاری بسیار ساده به نظر برسد که نکته خاصی هم ندارد و نیازی نیست زمان درستی برای آن تعیین شود. اما ما در این مقاله آموزشی به شما زعفران‌کاران و کارشناسان محترم می‌گوییم که اگر در زمان درستی اقدام به آبیاری اول زعفران کنید، بسیار به بهبود عملکردتان کمک کرده‌اید.

نکته: از نظر علمی کلمه “بُنه زعفران” صحیح است، اما در میان کشاورزان عزیز کلمه “پیاز زعفران” رایج است، به همین دلیل در این مقاله آموزشی ما هر دو کلمه را بکار برده‌ایم.

اهمیت آبیاری اول زعفران چیست؟

در زمان آبیاری اول زعفران یا بسار آب، توجه کمتری به جذب آب توسط بنه و ریشه‌ها می‌شود و هدف اصلی، ایجاد شوک دمایی برای پیاز زعفران است. بنه زعفران باید دماهای پایینی را تجربه کند تا پروسه تشکیل نهایی گل زعفران و ظهور آن اتفاق بیفتد. به همین دلیل است که با آبیاری اول زعفران (گل آب زعفران) می‌توانید به بنه‌ها یا پیازهای زعفران شوک دمایی بدهید و در واقع با انتقال دمای محیط بیرون به محل قرارگیری بنه‌ها به این هدف خواهید رسید.

نکته کلیدی برای ارتباط بین ظهور گل‌های زعفران و آبیاری اول وجود دارد که اگر به این نکته و شرایط منطقه‌تان توجه کنید، نتیجه بسیار مطلوبی از مزرعه زعفران خواهید گرفت:

• در نیمه اول تابستان، گل انگیزی درون بنه‌ها اتفاق می‌افتد، اما برای ظهور گل‌های زعفران باید به بنه‌ها شوک دمایی یا سرما وارد شود که با آبیاری اول زعفران (بسار آب) می‌توانید این شرایط دمایی سرد را برای پیازها فراهم کنید. درصورتیکه آبیاری اول زعفران در زمان کلیدی انجام نشود (یعنی در زمانی انجام شود که میانگین دمایی بالاتر از ۱۵ درجه سانتیگراد باشد) گیاه به جای تحریک به ظهور گل به سمت تحریک رشد رویشی می‌رود که متاسفانه این اتفاق، عملکرد گل را به شدت کاهش خواهد داد و اتفاقاتی مانند عدم ظهور گل و یا ظهور گل همراه با بخش رویشی را نیز بدنبال دارد که خود معضلی برای برداشت خواهد شد.

بهترین زمان آبیاری اول زعفران چه موقع است؟

زمان دقیق آبیاری زعفران بسته به منطقه متفاوت است و چه آبیاری اول باشد و چه آبیاری‌های بعدی باید به شرایط اقلیمی منطقه‌تان توجه کافی را داشته باشید. اما بطور معمول در مناطقی که زعفران کشت می‌شود، از اواسط ماه مهر تا اواسط آبان ماه یعنی در زمانی که میانگین دمای شب و روز به کمتر از ۱۵ درجه سانتی‌گراد رسیده است، به عنوان بهترین تاریخ‌ها برای آبیاری اول زعفران در نظر گرفته می‌شود.

کشاورزان عزیز و زحمتکش برای تعیین زمان دقیق اولین آبیاری زعفران با توجه به شرایط دمایی منطقه‌تان می‌توانید از سامانه تعیین زمان اولین آبیاری زعفران از خدمات اکوسیستم کشاورزی اگرویار استفاده کنید. برای ورود به داشبورد کشاورز و بهره‌مندی از سامانه‌ها به این لینک مراجعه کنید.

اصطلاح دو آبه کردن زعفران به چه معنی است؟

این اصطلاح در میان زعفران‌کارهای محترم بکار می‌رود و یعنی قبل از ظهور گل زعفران دو مرحله آبیاری انجام شود. اما دقت کنید که دو آبه کردن زعفران یک مشکل اساسی دارد و اگر بدون دقت و مدیریت انجام شود، منجر فعال شدن بنه‌ها و ظهور برگ‌ها قبل از ظهور گل‌ها شده و شاهد کاهش عملکرد خواهید بود.

اما دو آبه شدن زعفران یک مزیت نیز دارد که البته مدیریت این شرایط بسیار در نتیجه نهایی موثر است:

• در برخی مناطق و زمانیکه، پیاز زعفران در خاک‌هایی با بافت سنگین و فشرده و در عمق‌های پایین (حدود ۲۵ تا ۳۰ سانتی‌متر) کشت شده، به دلیل قرار گرفتن بنه‌ها در عمق پایین و سنگینی بافت خاک، با یک مرحله آبیاریِ اول زعفران نمی‌توانید آب را به عمق برسانید، بنابراین برای حل این مشکل توصیه می‌کنیم که یک مرتبه آبیاری سبک انجام دهید. البته دقت کافی داشته باشید که این آبیاری باید باندازه‌ای باشد که آب با بنه‌ها تماسی نداشته باشد. 

چه کودهایی برای آبیاری اول زعفران نیاز است؟

ما به کشاورزان عزیز توصیه می‌کنیم که مصرف کودهای شیمیایی را در آبیاری اول یا آب استارت زعفران انجام ندهند، از این جهت که در آبیاری اول زعفران به دلیل عدم ظهور برگ‌ها، جذب موثری هم از سمت ریشه‌ها وجود ندارد.

به پادکست اصول تغذیه در آبیاری اول زعفران توسط مهندس مجتبی حسینیان گوش دهید:

پیشنهاد می‌کنیم که از کودهای اسیدآمینه‌ در آبیاری اول استفاده کنید، زیرا پیاز زعفران در دوره قبل با انتقال اسید آمینه‌هایی که در طول فصل رشد، تولید کرده و آنها را در بنه ذخیره کرده، تکامل و تغییرات متابولیسمی خود را در بازه سه ماهه تابستان تکمیل می‌کند. بنابراین اگر بتوانید ظرفیت این اسید آمینه‌ها را به هر طریقی افزایش دهید نتیجه بسیار مطلوبی از مزرعه زعفران می‌گیرید.

کودهای میکروبی دارای باکتری نیز به دلیل اثر مطلوب بر افزایش حلالیت عناصر در خاک و دسترسی بهتر ریشه‌ها به عناصر، در طی فصل رشد می‌توانند در زمان آبیاری اول زعفران مفید باشند زیرا بسرعت در خاک مستقر شده و در ظهور باکیفیت گل زعفران نیز موثر خواهند بود. پس از ظهور گل‌های زعفران و در ادامه فصل رشد نیز تا به انتها، موارد مدیریتی برنامه کودی مزرعه زعفران را رعایت کنید تا نتیجه مطلوبی بگیرید.

کشاورزان عزیز و کارشناسان محترم، از اینکه تا به انتهای مقاله همراه ما بودید، سپاسگزاریم. تیم اگرویار به امید عملکرد بالاترِ مزارع زعفران و سود بیش‌تر کشاورزان پرتلاش کشور، همواره برای مدیریت هر چه بهتر مزرعه‌تان، همراه و پشتیبان شماست.