اگر پس از انتقال نشاء گوجه فرنگی توجه کافی در استفاده کود‌ها نشود، بوته‌ها ضعیف شده و عملکرد گوجه فرنگی به طور قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند.
هنوز بسیاری افراد عقیده دارند که گوجه فرنگی نیاز کودی خاصی ندارد و با مصرف چند کود می توانند از گوجه فرنگی عملکرد بگیرند. اما با توجه به اینکه گوجه فرنگی یک محصول پراهمیت در کشور ما است و مصرف آن نیز رو به افزایش است، بایستی تمام جنبه‌های تولید گوجه فرنگی بررسی شود تا بتوان به سمت افزایش عملکرد این محصول گام برداشت.
اگر تغذیه اصولی برای گیاهان نشائی منتقل شده به مزرعه رعایت نشود، خسارت جبران ناپذیری برای کشاورز داشته و تقریبا 30 درصد از نشاها به واسطه‌ی شوک انتقال از بین می‌روند.
برای دستیابی به عملکرد مطلوب گوجه فرنگی نیاز است تا گیاه گل دهد و گل‌ها به میوه تبدیل شوند، بنابراین در مدیریت مزرعه علاوه بر برنامه ریزی برای آبیاری‌ها، باید از برنامه کودی اصولی نیز استفاده شود.
تغذیه گوجه فرنگی پس از انتقال نشا تا گلدهی
زمانیکه نشاهای گوجه فرنگی (گیاهچه‌های کوچک) به زمین زراعی منتقل می‌شوند به دلیل تغییر شرایط محیطی وارد فاز سازگاری شده و برای حفظ شادابی نیازمند مدیریت از جمله کوددهی هستند.
با وجود اینکه ارقام گوجه فرنگی بسیار متنوع اند، اما پس از انتقال نشاء برای تمامی ارقام باید از یک سری کود‌ها در جهت کاهش شوک انتقال و کمک به استقرار و گسترش ریشه‌ها استفاده شود.
کودهای حاوی آمینواسیدها و عنصر روی و نیتروژن از جمله کود‌هایی هستند که می‌توان برای بهبود فتوسنتز و افزایش سبزینگی بوته‌های جوان گوجه فرنگی از آن‌ها استفاده کرد، اما باید برای مصرف کودهای نیتروژنه احتیاط شود زیرا مصرف بیش از حد کودهای نیتروژنه، گلدهی را به تاخیر میندازد.
در ادامه تغذیه اصولی، استفاده از کودهای دارای عناصر کلسیم، ریزمغذی و روی برای افزایش گل انگیزی و جایگاه گل، افزایش گرده افشانی و کیفیت ظهور گل در بوته‌های گوجه فرنگی موثر است.
مصرف کودهای حاوی عنصر سیلیسیوم هم در این مرحله و هم در سایر مراحل برای محافظت و درمان و توسعه ریشه‌های بوته گوجه فرنگی بسیار مفید خواهد بود.
در تمام مزارع گوجه فرنگی از انتقال نشاء تا برداشت، داشتن یک برنامه کودی علمی که به صورت اختصاصی با توجه به شرایط منطقه و مزرعه نگارش شده باشد نقش بسزایی در بهبود عملکرد شما باغداران عزیز دارد.
تغذیه گوجه فرنگی از گلدهی تا آغاز رشد میوه‌ها
اگر دانه گرده گوجه فرنگی به کلاله آن منتقل نشود و لقاح پوچ باشد، میوه‌ای تشکیل نشده و طبیعتا عملکردی هم نخواهد بود. به همین علت گلدهی و گرده افشانی در گوجه فرنگی اهمیت شایانی دارد و باید توجه ویژه‌ای به تغذیه گوجه فرنگی بعد از انتقال نشاء به زمین شود تا گیاهان قوی بوده و برای گلدهی و گرده افشانی و لقاح به اندازه کافی رشد کرده باشند.
مرحله‌ی تشکیل میوه (پس از گرده افشانی و تلقیح) تا درشت شدن میوه‌ها، یکی از مراحل بسیار حساس در کشت گوجه فرنگی به شمار می‌رود.
اگر توجه کافی به کود دهی و تامین عناصر غذایی مورد نیاز و سایر عوامل مدیریتی نشود، ریزش گل‌ها و در ادامه میوه‌های تازه تشکیل شده را به دنبال خواهد داشت.
از طرفی آفات و بیماری‌ها و همینطور تنش‌های محیطی می‌توانند گرده افشانی و لقاح را مختل کرده و باعث بدشکل شدن یا دفرمه شدن میوه‌های جوان شوند. اما اگر گیاهان قوی باشند، با این مشکل روبرو نشده و میوه‌ها رشد مناسب و مطلوبی خواهند داشت.
به دلیل اینکه بعد از گلدهی و تشکیل میوه گوجه فرنگی باید گیاهان شاخه و برگ کافی برای فتوسنتز و انتقال مواد به میوه‌ها را داشته باشند تا ظرفیت سازی برای افزایش سایز گوجه فرنگی نیز صورت بگیرد، مصرف کودهای حاوی عنصر پتاسیم (سولفات پتاسیم پودری) و نیتروژن و کودهای دارای آمینواسید در این مرحله پیشنهاد می‌شود.
متاسفانه برخی افراد در محلول پاشی کود اوره برای گوجه فرنگی افراط می‌کنند، مجددا تاکید می‌شود که در مصرف کودهای ازته مانند اوره دقت شود زیرا نیتروژن بیش از حد در این مرحله باعث ریزش میوه‌های کوچک خواهد شد.
منابع
+ Drip Irrigation and Fertigation Management of Processing Tomato. (2009). Vegetable research and information center. University of California.
+ https://www2.ipm.ucanr.edu/agriculture/tomato/Fertilization/
2 پاسخ
چه رقم گوجه برای کاشت در منطقه خراسان رضوی برای کاشت در باغ شخصی مناسب هست؟
با سلام و عرض ادب
ارقام و هیبریدهای بسیاری از گوجه فرنگی در کشور وجود دارد که بسته به منطقه کاشت آن ها متفاوت است. اگر برای فضای باز مدنظر است که زمان کاشت گذشته است و باید برای سال آینده برنامه ریزی کنید. در آینده نزدیک سامانه انتخاب رقم مناسب در اختیار همگی قرار خواهد گرفت و بسته به منطقه می توانید رقم مناسب را انتخاب کنید.