نمونه‌برداری خاک مرحله مهمی در فرآیند آزمایش خاک است اما گاهی مواقع، اشتباهاتی در نمونه‌برداری خاک رخ می‌دهد که منجر به نتایج نادرست آزمایش خاک و تصمیم‌گیری اشتباه می‌شود.
آنچه در این مقاله می‌خوانید!
از آنجاییکه آزمایش خاک یک ابزار حیاتی در برنامه‌ریزی و مدیریت کشت در جهت تأمین نیازهای گیاهان و بهبود عملکرد است، باید به برداشت نمونه از خاک دقت ویژه‌ای داشته باشید تا نمونه‌برداری از خاک بدرستی انجام گیرد.
اهمیت نمونه‌برداری و آزمایش خاک برای مزارع و باغات
آزمایش خاک به شما کمک می‌کند تا اقدامات مناسبی جهت بهبود کیفیت خاک و عملکرد داشته باشید. مهم‌ترین دلیل انجام آزمایش خاک، تعیین خصوصیات خاک از جمله غلظت عناصر غذایی مانند نیتروژن، فسفر، پتاسیم و سایر خصوصیات خاک از جمله pH است که بواسطه آن مشکلات خاک مانند کمبود عناصر غذایی و… شناسایی می‌شود. از آنجایی که نتیجه آزمایش خاک برای تصمیم‌گیری در مورد کوددهی و سایر اقدامات مدیریتی استفاده می‌شود، دقت آن می‌تواند بر هزینه‌ها و عملکرد شما تأثیر بگذارد.
قبل از انجام نمونه‌برداری از خاک باید هدف از آزمایش خاک مشخص شود. این کار به شما کمک می‌کند تا فرآیند نمونه‌برداری از خاک را به شیوه صحیحی انجام دهید. نمونه‌برداری خاک از مکان‌های اشتباه یا به روش اشتباه منجر به نتایج نادرست آزمایش می‌شود.
توجه داشته باشید که برای اندازه‌گیری برخی از پارامتر‌های خاک نیاز است تا شرایط خاصی را در نمونه‌برداری رعایت کنید.
4 اشتباه در نمونه‌برداری خاک مزارع و باغات
نمونه نماینده خاک زمین نباشد
برای اینکه نتیجه آزمایش خاک قابل اعتماد باشد، مهم است که محل نمونه‌برداری از خاک به گونه‌ای انتخاب شود که نمونه خاک نشان‌دهنده خصوصیات خاک زمین شما یا بعبارتی نماینده منطقه مورد نظر باشد. اولین اشتباه رایجی که در نمونه‌برداری خاک اتفاق می‌افتد، نمونه‌برداری از محل نامناسب است. محل نمونه‌برداری خاک نباید از کناره‌های زمین، نزدیک جاده و مکان‌هایی که کود در آن جا انباشته یا نگهداری شده، انتخاب شود.
با مطالعه مقاله نمونه‌برداری خاک در باغات و مزارع: روش‌ها و زمان مطلوب می‌توانید اطلاعات کامل‌تری درباره روش‌های نمونه برداری خاک دریافت کنید.
تجهیزات نمونه‌برداری خاک آلوده باشند
یکی از مهم‌ترین مواردی که باید در نمونه‌برداری خاک رعایت شود، استفاده از تجهیزات مناسب و تمیز است. تمیز نبودن تجهیزات نمونه‌برداری موجب آلودگی نمونه خاک شده و در نتیجه، از دقت و صحت نتیجه آزمایش خاک می‌کاهد. بنابراین، در نمونه‌برداری خاک دقت داشته باشید که ابزار مورد استفاده، زنگ زده یا آغشته به کود و مواد آلی نباشند. همچنین، کیسه مورد استفاده برای حمل و ارسال نمونه به آزمایشگاه باید کاملا تمیز باشد پس نباید از کیسه‌های حاوی کود و سایر مواد استفاده شود.
عمق نمونه‌برداری مناسب نباشد
در نمونه‌برداری از خاک رعایت عمق نمونه‌برداری مناسب با توجه به متفاوت بودن مقدار عناصر غذایی و سایر خصوصیات خاک در عمق‌های مختلف، حائز اهمیت است. نمونه‌برداری از عمق نامناسب یا برداشت نمونه عمیق می‌تواند نمایش نادرستی از خصوصیات خاک زمین را ارائه دهد.
عمق نمونه‌برداری در مزارع، ۳۰-۰ سانتی‌متر و برای باغ ۳۰-۰ و ۶۰-۳۰ سانتی‌متر است. در صورت نیاز می‌توان از عمق‌های بیشتر نیز نمونه برداشت.
شرایط پس از نمونه‌برداری خاک و در هنگام ارسال نامناسب باشد
نمونه‌های خاک برداشت‌شده باید در اسرع وقت به آزمایشگاه ارسال شوند، درصورتی که ارسال نمونه‌ها به آزمایشگاه زمان بیشتری نیاز دارد، نمونه خاک باید جهت توقف فعالیت میکروبی و جلوگیری از تغییرات، هواخشک شود.
اگر نمونه‌های خاکِ مرطوب در شرایط گرم در کیسه‌ها باقی بمانند، ممکن است در طی چند روز تغییرات شیمیایی قابل توجهی رخ داده و منجر به تعیین نادرست عناصر غذایی شود. همینطور، نمونه‌های خاک باید به درستی حمل و نگهداری شوند تا از آلودگی یا تغییر در ترکیب آن‌ها جلوگیری شود.
نکاتی برای هوا خشک کردن نمونه‌های خاک
- نمونه‌های خاک باید روی سطوح تمیز پهن شوند. از پهن کردن نمونه خاک بر روی روزنامه خودداری کنید.
- پس از پخش کردن خاک، کلوخه‌های موجود در نمونه‌ها را دور نیندازید، کلوخه‌ها را نرم و پخش کنید.
- توجه داشته باشید که هواخشک کردن خاک باید در معرض هوا انجام شود، در نتیجه نباید از خشک‌کن‌ها در هواخشک کردن نمونه خاک استفاده کرد.
مراحل گام به گام نمونه‌برداری خاک باغات و مزارع را می‌توانید در مطلب راهنمای نمونه‌برداری از خاک مطالعه کنید.