شبکه جامع کارشناسان کشاورزی ایران

در این شبکه، کارشناسان حوزه‌های مختلف کشاورزی حضور دارند. شما هم به این جمع بپیوندید و از مزایای آن بهره‌مند شوید.

8 دلیل سوختگی برگ درختان و روش‌های رفع آن

5 دقیقه از زمان ارزشمندتان را به مطالعه این مقاله اختصاص دهید!

آنچه دراین مقاله می‌خوانید...

طی روزهای گرم سال، گاهی اوقات شاهد سوختگی برگ درختان میوه هستید که معمولا از حاشیه یا مرکز شروع شده و بتدریج کل برگ را دربرمی‌گیرد. متاسفانه اگر چنین علائمی در باغ دارید بزودی باید در انتظار خشک شدن و یا حتی ریزش برگ‌ها باشید.

اثر سوختگی برگ درختان بر عملکرد

برگ‌ها منبع تولید و فتوسنتز هستند و مواد فتوسنتزی را به میوه‌ها منتقل می‌کنند. اگر این انتقال بصورت مطلوب از برگ به میوه انجام شود، میوه‌های درشت و باکیفیتی خواهید داشت. اما اگر خساراتی مانند سوختگی برگ یا ریزش اتفاق بیفتد اندام دیگری در درخت نمی‌تواند مسئولیت برگ‌ها را داشته باشد و عناصر غذایی و هورمون‌ها را به میوه‌ها منتقل کند.

پس مشخص است که بعد از خسارت برگ‌ها، قطعا ریزش میوه‌ها و کم شدن تناژ رخ خواهد داد.

پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای مقاله همراه ما باشید تا ابتدا دلایل و سپس راهکارهای کنترل سوختگی برگ گیاهان را بررسی کنیم.

دلایل سوختگی برگ درخت

لکه‌های سوخته روی برگ درخت می‌تواند به صورت نقطه‌ای و لکه‌ای باشد و از حاشیه و مرکز برگ شروع شده و کم کم به تمام برگ گسترش یابد. به هر حال بسته به عامل و دلیل سوختگی یا سوزندگی برگ‌ها علائم نیز متفاوت است و قبل از هر اقدامی توصیه می‌‌شود که دلایل را که می‌تواند فیزیولوژیک یا بر اثر تنش‌های زنده و غیرزنده باشد، بررسی کنید.

دما بالا

زمانیکه دما هوا بسیار بالا باشد قطعا باعث کاهش محتوای آب برگ‌ها شده و می‌تواند اثرات منفی برای برگ داشته باشد. دلیل فیزیولوژیک این مسئله به دلیل تبخیر حجم زیادی از آبِ برگ است و در چنین شرایطی ریشه‌ها توانایی جبران ناگهانی مقدار زیادی از آب را ندارند، در نتیجه برگ‌ها رطوبت از دست داده و یکی از علائم این مشکل قطعا سوختگی برگ است. 

تنش خشکی

در زمانیکه ریشه درخت با محدودیت رطوبت در خاک مواجه شود، طبیعی است که نمی‌تواند نیاز برگ‌ها برای آب را تامین کند و برگ کم کم آب از دست می‌دهد و اگر تنش خشکی ادامه پیدا کند، شاهد سوختگی حاشیه و نوک برگ‌ها خواهید بود.

در صورت افزایش شدت تنش خشکی متاسفانه خشک شدن برگ درختان هم اتفاق می‌افتد که اگر این شرایط مشاهده شود، مرحله بعدی ریزش برگ و شوک شدید به درختان خواهد بود.  

بادهای گرم و خشک

سوختگی برگ درختان

طی تابستان در بسیاری مناطق بادهای گرم و خشکی می‌وزد که به دلیل کاهش شدید رطوبت هوا در زمان وزش این بادها، به مرور برگ‌ها رطوبت خود را از دست داده و متاسفانه سوختگی برگ درختان اتفاق می‌افتد. اگر شدت آفتاب هم در منطقه زیاد باشد شاهد آفتاب سوختگی برگ درختان هم خواهید بود که مزید بر علت شده و خسارت بیش‌تر می‌شود.

شوری خاک

شوری از دو طریق می‌تواند باعث اثرات منفی بر درخت می‌شود:

  • توانایی جذب آب توسط ریشه به علت حضور عناصری مانند سدیم و کلر در خاک کاهش یافته و این شرایط باعث کاهش انتقال آب به برگ‌ها شده و بتدریج برگ‌ها پژمرده و زرد و در نهایت دچار سوختگی می‌شوند.
  • جذب عناصری مانند سدیم و کلر باعث مسمومیت در گیاه شده و شرایط انتقال آب به برگ‌ها را مختل کرده و منجر به سوختگی برگ خواهد شد.

کمبود و یا سمیت برخی عناصر

بحث کمبود و بیشبود عناصر بسیار مهم است چرا که در هر دو این شرایط آسیب به برگ و درخت وارد می‌شود. کمبود عناصری مانند پتاسیم و منیزیم منجر به سوختگی حاشیه‌های برگ شده که در صورت شدید شدن، کل برگ درگیر این کمبودها خواهد شد.

در مورد سمیت عناصر نیز دقت داشته باشید که در بسیاری موارد ممکن است با کمبود یک عنصر اشتباه گرفته شود. اما بطور کلی سمیت عنصر بُر و عناصر سنگین مانند مس و سرب و آلومینیم منجر به سوختگی برگ‌ها می‌شود.

آفات و بیماری‌ها

سوختگی برگ درختان
https://organicplantcarellc.com/bacterial-leaf-scorch/
سوختگی برگ درخت بر اثر بیماری باکتریایی

 بطور معمول بسیاری از علائم آفات یا بیماری‌ها که با سوختگی برگ‌ها همراه است به شکل نقطه‌ای در بخش‌های مختلف برگ مشاهده می‌شود. در شرایط حمله شدید آفت یا بیماری کم کم کل برگ آلوده شده و سوختگی در همه بخش‌ها دیده می‌شود و در نهایت برگ ریزش می‌کند. سوختگی که به دلیل بیماری روی برگ مشاهده می‌شود به دلیل قارچ‌ها و باکتری‌های بیماریزا و گاهی هم ویروس‌ها است.

غرقابی بودن خاک

به دلیل اینکه ریشه درخت نیاز به تهویه دارد، در صورتیکه رطوبت خاک بیش از حد باشد (بخصوص در خاک‌هایی با بافت سنگین) ریشه دچار پوسیدگی شده و بالتبع خسارت به ریشه باعث عدم انتقال آب و عناصر به برگ‌ها شده و به مرور، برگ ابتدا زرد و در صورت افزایش شدت تنش سوختگی رخ می‌دهد.  

محلول پاشی‌های غیراصولی

سوختگی برگ درختان

شاید بسیاری افراد توجهی به سوزندگی یا سوختگی برگ درختان بر اثر محلول پاشی کودها و سموم نداشته باشند، اما متاسفانه از دلایل اصلی سوختگی‌هایی که در باغات مشاهده می شود، عدم دقت در کاربرد کود یا سم است.

اگر دوز مصرفی و زمان مصرف کود یا سم صحیح نباشد، ترکیبات توسط برگ جذب نشده و اثرات منفی روی برگ‌ها دارد که از جمله آن‌ها سوختگی است.

پیشگیری و درمان سوختگی برگ درختان

در تمام مشکلاتی که در باغ مشاهده می‌کنید اگر همواره موارد مدیریتی را رعایت کنید بنوعی از بروز مشکلات پیشگیری خواهید کرد. اما اگر مواردی مانند سوختگی برگ مشاهده کردید بالتبع چاره‌ای جز درمان ندارید!

رعایت دور و میزان آبیاری باغات

مدیریت آبیاری باغ در جهت کاهش بروز تنش خشکی برای درختان از جمله مواردی است که می‌تواند به پیشگیری از سوختگی برگ کمک کند. زیرا اگر شرایط درخت از نظر آبی مناسب باشد ریشه براحتی آب را جذب کرده و به برگ‌ها انتقال می‌دهد. در زمان مطلوب بودن رطوبت خاک اگر به دلایلی که گفته شد برگ آب هم از دست بدهد ریشه می‌تواند رطوبت از دست رفته را جبران کند.

رعایت برنامه کوددهی

اگر در زمان درست و به میزان کافی از کودها استفاده کنید نتیجه بسیار مطلوب است و مشکلاتی مانند کمبود یا بیشبود عناصر باعث سوختگی برگ درختان نخواهد شد. با وجود این اگر سوختگی برگ‌ها اتفاق افتاد، برخی کودها مانند آمینواسیدها و سیلیکات پتاسیم می‌تواند به کنترل و کاهش سوختگی برگ در بخش‌هایی از درخت که آسیب کمتر بوده است، کمک کند.

دقت کنید که اگر تصمیم بر درمان یک مشکل مانند سوختگی است شرایط برنامه کودی نسبت به شرایط بهینه باغ تغییر کرده و قطعا یک سری از کودها نباید مصرف شوند یا میزان مصرفشان کاهش می‌‎یابد.

مدیریت و کنترل بموقع آفات و بیماری‌ها

اگر کشاورز عزیز طی فصل رشد قبل از هجوم آفت و بیماری و طبق برنامه ریزی بتواند شرایط را کنترل کند باالتبع از بروز خسارت جلوگیری شده و بنوعی پیشگیری از مشکلاتی مانند سوختگی برگ درختان صورت گرفته است.

اما اگر در باغ مشخص شد که علائم سوختگی برگ به دلیل آفت یا بیماری است، بلافاصله اقدامات لازم برای مبارزه با این مسئله را فراهم کنید تا بیماری یا آفت به سایر درختان منتقل نشود یا حداقل خسارت کمتر شود.

سوالات پرتکرار در ارتباط با سوختگی برگ درختان

لکه‌های سوخته روی برگ به چه دلیل است؟

دلایل لکه‌های سوختگی برگ متعدد است و از جمله آن‌ها تنش خشکی، بادهای گرم و خشک، دما بالا، شوری خاک، محلول پاشی غیراصولی، شرایط غرقابی، کمبود یا سمیت عناصر و آفات و بیماری‌ها است.

چه روش‌هایی را برای درمان سوختگی برگ درختان میوه پیشنهاد می‌کنید؟

بطور کلی بهتر است قبل از اینکه سوختگی برگ یا هر مشکل دیگری اتفاق بیفتد از بروز آن پیشگیری کنید. اما اگر شاهد سوختگی برگ درختان باغتان بودید از جمله روش‌های درمانی برای این مشکل رعایت دورهای آبیاری و اجرا درست و اصولی برنامه کودی است تا بتوانید شرایط درختان را به سمت بهبود پیش ببرید. مبارزه با آفات و بیماری‌ها نیز از جمله راهکارهای پیشنهادی برای درمان سوختگی است.

منابع

+ Chen, R., Zhu, J., Zhao, J., Shi, X., Shi, W., Zhao, Y., ... & Shi, S. (2022). Relationship between leaf scorch occurrence and nutrient elements and their effects on fruit qualities in Chinese chestnut orchards. Forests, 14(1), 71.
+ https://thealmonddoctor.com/salt-burn-vs-leaf-scorch/
این آموزش را دوست داشتید؟
74
3

بخش نظرات

دیدگاهتان را در ارتباط با این مطلب آموزشی بنویسید!

25 پاسخ

  1. سلام و خسته نباشید
    علت زردی برگ درختان در صورتی که رگبرگ ها سبز باقی بمانند چیست ؟؟؟

    1. با سلام و عرض ادب
      این علائم در برگ های جوان نشاندهنده کمبود آهن است و در برگ های پیر نشان دهنده کمبود منیزیم است.

    1. با سلام و عرض ادب
      قبل از هر اقدامی باید عواملی که باعث بیش تر شدن شوری می شود را کم کنید مانند مصرف غیراصولی کودهای شیمیایی و استفاده از کودهای دامی نپوسیده. شوری اگر در خاک است که آبشویی (اگر شرایط برای آبشویی مناسب است) انجام دهید. مصرف باکتری ها در زمان مناسب می تواند به حلالیت عناصر خاک کمک کند. همچنین مصرف گوگرد به همراه باکتری های اکسیدکننده گوگرد راهکار دیگری است که البته تمام موارد گفته شده بطور کامل نمی تواند شوری را از بین ببرد.

  2. سلام برگ درختانم دچار سوختگی شده، با توجه به اینکه خاک باغ شوره چه راهکاری توصیه میکنید؟

    1. با سلام و عرض ادب
      برای سوختگی ممکن است دلایل دیگری مانند شوری وجود داشته باشد. اما اگر مشخص شود که به دلیل شوری برگ ها دچار سوختگی شده اند باید کارهایی برای کاهش شوری در باغ انجام دهید. قبل از هر اقدامی باید عواملی که باعث بیش تر شدن شوری می شود را کم کنید مانند مصرف غیراصولی کودهای شیمیایی و استفاده از کودهای دامی نپوسیده. شوری اگر در خاک است که آبشویی (اگر شرایط برای آبشویی مناسب است) انجام دهید. مصرف باکتری ها در زمان مناسب می تواند به حلالیت عناصر خاک کمک کند. همچنین مصرف گوگرد به همراه باکتری های اکسیدکننده گوگرد راهکار دیگری است که البته تمام موارد گفته شده بطور کامل نمی تواند شوری را از بین ببرد.

  3. سلام بر اثر سم پاشی زیاد برگ های درخت هلو سوختگی پیدا کرده و میریزن چکار کنم آیا درخت برگ های جدید در میاره ؟

    1. درود و خدا قوت خدمت سرکار
      به دلیل اینکه هنوز در اواسط بهار هستیم رشد برگ ها را در ادامه خواهید داشت اما جبران ریزش برگ ها بدلیل سوختگی بسیار سخت است و به دلیل سمپاشی درخت ضعیف شده است. پیشنهاد می کنیم برای بهبود شرایط درخت از کود سیلیکات پتاسیم در آبیاری ها استفاده کنید تا شرایط درخت بهتر شود. آبیاری ها نیز به دقت انجام شود. اگر تصاویری از وضعیت درخت به شماره 09142222930 ارسال بفرمایید ، همکاران ما بهتر می توانند شما را راهنمایی کنند.

    1. درود و خسته نباشید
      میزان کافی بودن آبیاری برای نهال یا درخت میوه از طریق میزان رطوبت خاک مشخص می شود. دقت کنید که پس از آبیاری از سطح خاک تا عمق 30 سانتیمتری رطوبت کافی در اطراف ریشه ها باشد ولی غرقاب نباشد و در اطراف طوقه و ریشه آب جمع نشود. رطوبت خاک همواره در حالت گاورو باشد و خیلی خشک هم نباشد. علت خشک شدن برگ ها می تواند بدلیل بیماری و آفت یا تنش باد گرم و آبیاری کم یا زیاد باشد. باید علت اصلی مشخص شود. پیشنهاد می کنیم تصاویر از نهال ها یا درختان به شماره 09142222930 ارسال بفرمایید تا همکاران بیشتر بررسی کنند.

  4. سلام باغ ما حدود یک هفتە است کە خود بە خود شاخە ها وبرگهاشدارن خشک میشن درمان قارچ و گنە خاکی هم زدیم ودوک هم زدیم درمان چیست?

    1. با سلام و خدا قوت خدمت جنابعالی
      متاسفانه شرایطی که میفرمایید دلایل مختلفی دارد و ممکن است بیماری باکتریایی باشد یا به دلیل تنش گرمایی یا حتی خشکی این اتفاق بیفتد. پیشنهاد می کنیم تصاویری از درختان و وضعیت باغ به شماره 09142222930 ارسال بفرمایید تا همکاران ما بررسی کنند.

  5. سلام برگهای جوان درخت سیب ابندا زرد و سپس از حاشیه برگها شروع به خشک شدن میکنن دلیلش چیه و راه کار جلوگیری ان

    1. سلام و وقت بخیر خدمت جنابعالی
      اگر برگ ها زرد و سپس حاشیه خشکی دارند احتمال بیماری وجود دارد ولی نظر قطعی نمی توان داد چون در کمبود پتاسیم نیز این شرایط برای درخت پیش می آید. عدم رعایت دور آبیاری هم یک دلیل دیگر زردی و سپس سوختگی برگ ها است. پیشنهاد می کنیم برای بهبود شرایط درخت از کود سیلیکات پتاسیم در آبیاری ها استفاده کنید تا شرایط درخت بهتر شود. لطفا تصاویری از درختان به شماره 09142222930 ارسال بفرمایید و شرایط باغتان را نیز توضیح دهید تا همکاران ما بهتر بتوانند راهنمایی کنند.

  6. سلام وقت بخیر
    من حدود ۱۰۰ تا درخت الو شابلوم دارم ۲ساله هست بعضی ها برگ ها زرد شده وبغضی خشک شده کمی شوری دارد چه کاری بامن پیشنهاد می کنید

    1. سلام و خدا قوت جناب ترابی عزیز
      زردی و خشکی برگها می تواند به دلایلی مانند گرما و خشکی و آفات و بیماری ها یا کوددهی غیر اصولی و حتی آبیاری نادرست و ناکافی باشد. اگر خاک شور است برای فصل بعد سعی کنید از کودهای حیوانی یا کودهای شیمیایی زیاد از حد خودداری کنید و پیشنهاد می کنیم با شماره 05191004601 تماس گرفته و درخواست برنامه کوددهی کنید. برای این فصل هم از کود سیلیکات پتاسیم در آبیاری ها استفاده کنید تا شرایط درختان بهتر شود. برای تهیه کود سیلیکات پتاسیم نیز می توانید به همکاران ما درخواست بدهید.

      1. درود به جنابعالی
        چند دلیل برای قرمز شدن برگ رد کارنت در بهار و تابستان (فصل گرم) وجود داره که از جمله اون ها شته‌ها، بیماری زنگ و بیماری سپتوریا هست. بدلیل اینکه بعد از قرمز شدن ریزش برگ هم اتفاق افتاده احتمال تنش گرما هم وجود دارد چون درخت ردکارنت به افزایش دما محیط حساس هست و یکی از دلایل ریزش برگ ها همین دما بالا و بادهای گرم و خشک هست. اگر قرمز شدن برگ های این گیاه با شروع خزان اتفاق بیفته یعنی بدلیل دما پایین و ورود به خزان بوده ولی چون زودتر این اتفاق افتاده احتمالا بدلایلی مثل تنش های محیطی و آفات و بیماری ها بوده. در زمانیکه گیاه شما در شرایط تنش هست باید دورهای آبیاری رو تنظیم کنید و از کود سیلیکات پتاسیم نیز هر ده روز در آب آبیاری استفاده کنید.

    1. با سلام و احترام
      قبل از آبشویی باید به چند نکته توجه داشته باشید.
      • آبی که برای آبشویی استفاده می‌کنید شوری و SAR بالا نداشته باشد.
      • برای خروج نمک‌ها از محیط ریشه، باید زهکشی مناسب در زمین تعبیه شده باشد.
      میزان آبی که برای آبشویی استفاده می‌کنید تحت عنوان نیاز آبشویی و براساس برخی پارامترهای زیر محاسبه می‌شود که باید درنظر گرفته شوند.
      • نوع محصول و عمق توسعه ریشه آن
      • عمق آبشویی
      • شوری آب مورد استفاده
      • شوری خاک
      • نوع سیستم آبیاری

  7. با سلام خسته نباشید، برگ درخت انگورام بر اثر سمپاس زیاد حالت سوختگی پیدا کرده چی راه کاری برای بهبود سوختگی وجود داره،و اینکه سوختگی برگ‌ میتونه باعث خشکی درخت بشه،ممنون میشه راه کار بدین.

    1. با سلام خدمت جنابعالی
      زمانیکه سوختگی اتفاق می افتد اگر شدید باشد متاسفانه برگها در نهایت از بین رفته و ریزش می کنند. برای بهتر شدن شرایط درختان پیشنهاد می کنیم کود سیلیکات پتاسیم را در آب آبیاری استفاده کنید. به دلیل اینکه به آخر فصل نزدیک می شویم بهترین کار این است که درخواست برنامه کودی از این لینک بدهید تا برای سال آینده درختان قوی تر باشند و قبل از شروع فصل آینده نیز برنامه فروت ست به بهتر شدن شرایط کمک کند.

  8. باسلام و تشکر از رهنمودهای بسیار خوبتان در مورد درختان انار اما سوالی داشتم درمورد بیماری اتشک که گریبان گیر درختان گلابی و گوجه سبز می‌شود ضمنا خاک باغم دارای ph بالایی بود و درختان و یا سیقی جات رشد مطلوبی نداشتند که با دادن گوگرد فعال و ریختن در استخر و آبیاری آن تاثیر بسزایی داشت که خوشبختانه امسال رشد درختان و سیفی جات بسیار عالی شد آیا مجددا لازم هستش که از گوگرد فعال استفاده کنم ممنون میشم که در موارد فوق راهنمایی فرمایید مجددا مراتب سپاس خود را اعلام میدارم موفق و موید باشید

    1. با سلام و سپاس از حسن توجه و همراهی شما جناب گرکانی
      تغییر pH خاک فرآیندی زمان‌بر بوده و با مصرف مقادیر کم گوگرد تنظیم نمی‌شود و باید بصورت اصولی و با ترکیبات اصلاح کننده مناسب انجام شود. پیشنهاد می‌کنیم از باغ آزمایش خاک تهیه کنید و براساس نتایج آن اقدام کنید. در یک مقاله جدا نحوه تنظیم pH خاک رو شرح دادیم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دریافت برنامه کوددهی اختصاصی