بافت خاک یکی از خصوصیات فیزیکی مهم خاک است که در اثر کشت و زرع و روشهای متداول در زراعت تغییری نخواهد داشت و در واقع از ویژگیهای ثابت خاک میباشد. این درحالیست که ساختمان خاک به شکل و نوع قرارگیری ذرات و اجزای متشکله خاک، که منجر به تشکیل تودههای خاکی به هم پیوسته ریز و درشت (خاکدانهها) میشود، اشاره دارد. برای بهبود ساختمان خاک به موارد مهمی باید توجه کنید که از جمله آنها افزایش جمعیت میکروبی خاک و جلوگیری از مصرف بیرویه کودهای شیمیایی میباشد.
پرسش و پاسخ
- بافت خاک چه تعریفی دارد؟
بافت خاک از خصوصیات فیزیکی مهم خاک است و شامل درصد نسبی ذرات تشکیل دهنده خاک با قطر کوچکتر از 2 میلیمتر شامل رس، سیلت و شن است. همچنین بافت خاک از خصوصیاتی است که در اثر کشت و زرع و روشهای متداول در زراعت تغییری نمیکند و از ویژگیهای ثابت خاک محسوب میشود.
- ساختمان خاک چیست؟
ساختمان خاک، شکل و نوع قرارگیری ذرات و اجزای تشکیل دهنده خاک است که منجر به تشکیل تودههای خاکی پیوسته ریز و درشت یا همان خاکدانه میشوند. اتصال ذرات اصلی خاک و تشکیل ذرات ثانویه یا خاکدانهها تحت تاثیر نحوه مدیریت زمین مانند عملیات زراعی و افزایش جمعیت بیولوژیکی خاک است و با این موارد تغییر میکند.
- ساختمان خاک به چه صورت روی رشد گیاهان بخصوص ریشه تاثیر دارد؟
ساختمان خاک تعیین کننده تعداد و اندازه منافذ بین و درون خاکدانهای است و روی ذخیره و قابلیت دسترسی عناصر غذایی برای ریشه و نفوذ و رشد ریشه گیاهان تاثیر قابل توجهی دارد. ساختمان خاک اثرات بافت بر مقدار و دسترسی رطوبت و تهویه خاک را اصلاح میکند. اندازه بزرگ خاکدانهها باعث ایجاد فضای خالی بین آنها میشود که بزرگتر از خلل و فرج بین ذرات رس، سیلت و شن داخل خاکدانهها است.
- چه اقداماتی به بهبود ساختمان خاک کمک میکند؟
موارد متعددی به بهبود ساختمان خاک کمک میکنند. یکی از این موارد شخم زدن بصورت سطحی میباشد. همچنین افزایش جمعیت میکروبی خاک، فعالیت بیولوژیکی خاک را افزایش میدهد و به اتصال ذرات خاک و تشکیل خاکدانه و بهبود ساختمان خاک کمک میکند. افزایش گوگرد نیز سبب تنظیم pH خاک و بهبود شرایط خاک و ساختمان خاک میشود.